Mỗi lít nước đóng trong chai nhựa trên thị trường có thể chứa khoảng 240.000 hạt vi nhựa

Các nhà nghiên cứu tại hai trường đại học Columbia và Rutgers đã phát hiện mức độ hạt vi nhựa có trong nước đóng chai dao động từ 110.000 đến 400.000 hạt mỗi lít, trung bình vào khoảng 240.000 hạt/lít.

Những năm gần đây, thế giới ngày càng chú ý đến các hạt vi nhựa - những hạt nhựa có kích thước dưới 5 millimet xuất hiện ở mọi nơi, từ các chỏm băng ở 2 cực của địa cầu, đỉnh núi ở những khu vực xa xôi, len lỏi qua các hệ sinh thái và xâm nhập vào nguồn nước và thực phẩm của con người. Trong khi đó, hạt nhựa nano có kích thước dưới 1 micromet, tức là nhỏ tới mức có thể xâm nhập qua hệ tiêu hóa và phổi, trực tiếp vào máu, từ đó xâm nhập các cơ quan nội tạng, bao gồm não và tim, thậm chí có thể qua nhau thai xâm nhập vào cơ thể thai nhi.

Hiện có ít nghiên cứu về tác động của hạt nhựa đối với hệ sinh thái và sức khỏe con người. Một số nghiên cứu trong phòng thí nghiệm ở giai đoạn đầu đã chỉ ra sự liên quan của hạt nhựa đối với các vấn đề sức khỏe như bất thường về khả năng sinh sản và vấn đề về dạ dày.

Để nghiên cứu về các hạt nhựa nano trong nước đóng chai, các nhà khoa học tại hai trường đại học Columbia và Rutgers đã ứng dụng phương pháp soi kính hiển vi tán xạ Raman kích thích (SRS). Theo đó, sử dụng 2 tia laser quét qua mẫu thử để tạo ra cộng hưởng phân tử cụ thể sau đó tiến hành phân tích thông qua thuật toán máy tính.

Sau khi xem xét 5 mẫu nước đóng chai thuộc 3 nhãn hiệu phổ biến tại siêu thị Walmart (Mỹ), kết quả nghiên cứu cho thấy mỗi lít nước đóng chai có chứa từ 110.000 tới 370.000 hạt nhựa, trung bình vào khoảng 240.000 hạt/lít. 90% trong số đó là hạt nhựa nano và 10% còn lại là hạt vi nhựa.

Hạt nano có chiều rộng chưa đến 1 phần 70 sợi tóc con người, rất nhỏ và không thể soi trên kính hiển vi. Loại nhựa xuất hiện nhiều nhất trong nước đóng chai là nylon, nhiều khả năng đến từ các bộ lọc nhựa dùng để lọc nước và nhựa polyetylen terephthalate (PET) - nguyên liệu phổ biến trong sản xuất vỏ chai.

Nghiên cứu này được công bố trên Tạp chí Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ. Tác giả chính của nghiên cứu, cô Naixin Qian - một nhà hóa học vật lý ở Đại học Columbia cho biết, phần lớn nhựa dường như đến từ chính vỏ chai và bộ lọc màng thẩm thấu ngược được sử dụng để loại bỏ các chất gây ô nhiễm khác trong nước.

Đồng tác giả nghiên cứu - Phó Giáo sư địa hóa học tại Đại học Columbia (Mỹ) Beizhan Yan khuyến nghị người tiêu dùng cân nhắc sử dụng các nguồn nước thay thế, chẳng hạn như nước máy, nếu lo lắng về hạt nhựa siêu nhỏ trong nước đóng chai. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh nhóm nghiên cứu không khuyến nghị dứt khoát không uống nước đóng chai dù đang cần uống nước vì những rủi ro tiềm ẩn từ tình trạng mất nước nguy hiểm hơn khả năng hạt nhựa xâm nhập cơ thể.

Thời gian tới, nhóm các nhà khoa học trên hy vọng có thể tiến hành nghiên cứu về nước máy, nguồn nước cũng được cho là có chứa hạt vi nhựa song ở mức độ thấp hơn. Jason Somarelli - Giáo sư y khoa tại Đại học Duke (Mỹ) cho biết thêm, trong nhiều nghiên cứu trước đó, nhiều nhà khoa học đã chỉ ra rằng những loại nhựa nano này có thể bị đưa vào sâu trong tế bào. Chưa kể, chúng còn đi kèm với nhiều loại phụ gia hóa học có thể gây ra cho tế bào, tổn thương DNA và thay đổi quá trình trao đổi chất hoặc chức năng của tế bào.

Trên thực tế, những hạt vi nhựa được tìm thấy khắp mọi nơi, từ điểm sâu nhất trong đại dương đến cơ thể người ngay từ lúc mới sinh. Trước đó, các nghiên cứu khác chỉ cho thấy mỗi chai nhựa chứa khoảng 325 mảnh vi nhựa. Tuy nhiên, công trình nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng con số thực tế cao hơn khoảng 100 lần, đặt ra thách thức đối với các tiêu chuẩn trước đây về an toàn nước uống đóng chai.

Theo VietQ