Bài 3: Ai cho phép gọi hỗn hợp hoá chất là...nước yến?

Mượn danh yến

Quảng cáo nước yến của một doanh nghiệp in trên bao bì: “Bạn đã thử chưa? Bạn sẽ hoàn toàn ngạc nhiên với sự kết hợp tuyệt vời của tổ yến nguyên chất, nha đam tự nhiên hoà quyệt với vị ngọt thanh của đường phèn tạo nên nước yến nha đam đường phèn với hương vị cực ngon và bổ dưỡng giúp thanh nhiệt, đẹp da, tăng cường sức đề kháng và bồi bổ cơ thể”.

Trên trang Web của một công ty sản xuất nước yến ngân nhĩ, giới thiệu về sản phẩm: "Nước yến rất tốt cho người sử dụng nhờ chứa nhiều đạm (chiếm 53 – 65% thành phần), bột đường, khoáng vi lượng và chất xơ, các dưỡng chất Glyco-protein, vitamin B, axit amin và các loại axit béo… Vì thế, nước yến có tác dụng hồi phục, tăng cường và duy trì sức đề kháng".

Mặc dù quảng cáo rất là hoành tráng, dùng nhiều mỹ từ nhưng thử nhìn vào thành phần (bắt buộc phải công bố trên nhãn) tạo nên loại nước yến nha đam này xem, chắc chắn sẽ có một cái nhìn khác đi. Cụ thể, thành phần chính: Nước, đường phèn (9%), nha đam (3,5%) yến khô (0,1%), calcium lactate, vitamin D3; thành phần khác Potassium sorbate (202), gellangum (418), agar (406), sodium alginate (401), hương yến tổng hợp.

Như vậy, mặc dù tên là nước yến nha đam nhưng thành phần yến chỉ chiếm 0,1% tức là 1 phần ngàn, trong tên gọi nhà sản xuất cũng lờ đi một rừng hoá chất hiện diện trong thành phần. Đặc biệt, một loạt hoá chất được liệt kê trong thành phần, chỉ ghi chung chung chứ không có tỉ lệ cụ thể...

Vấn đề đặt ra vì sao, thành phần yến trong các loại nước yến chỉ chiếm nhiều nhất là 1 phần ngàn mà tên yến lại được các nhà sản xuất lại dùng yến làm tên chính cho sản phẩm? Trong khi đó, thành phần áp đảo trong các loại nước yến là hoá chất, các nhà sản xuất lại lờ đi không đề cập đến trong tên gọi. Câu trả lời chỉ có thể là các nhà sản xuất mượn danh yến để để bán hàng và cố tình làm mờ đi các thành phần không thân thiện với sức khoẻ người tiêu dùng, bằng cách không đề cập đến trong tên gọi.

Trông chờ vào sự thông minh của người tiêu dùng

Liên quan đến việc ghi, gắn nhãn hàng hoá hiện nay áp dụng Nghị định 43, Nghị định 197, Luật Quảng cáo... thế nhưng theo một số chuyên gia mà chúng tôi trao đổi, vấn đề năm ở chỗ khác đó là không có bộ tiêu chuẩn để làm cơ sở định nghĩa sản phẩm để từ đó bắt buộc các nhà sản xuất gắn nhãn chính xác, đúng bản chất của sản phẩm.

Một chuyên gia về thực phẩm đề nghị giấu tên cho biết, không riêng ngành hàng nước giải khát, các ngành hàng tiêu dùng khác như nước mắm, nước chấm, cà phê, thức uống dinh dưỡng đang rất loạn danh xưng, tên gọi... có thể gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng. Hiện nay các nhà sản xuất nước giải khát, nước uống dinh dưỡng... chỉ cần tuân thủ theo đúng quy định về nhãn hàng đã đăng ký. Các cơ quan quản lý chưa quản lý đến bản chất của tên gọi của hàng hoá thể hiện trên nhãn hàng, tên gọi có chính xác với thành phần cấu tạo nên sản phẩm.Các sản phẩm nước yến giá rẻ đang lưu hành trên thị trường thực chất chỉ là một loại hỗn hợp hoá chất nhưng các nhà sản xuất vẫn tự cho đó là nước yến và họ dùng những mỹ từ, thổi phồng công dụng để lôi kéo người tiêu dùng.

Vấn đề hiện nay là chất lượng của các loại nước giải khát gắn nhãn là nước yến nhưng tỷ lệ yến quá nhỏ, gần như là không có nhưng nhà sản xuất vẫn mượn danh yến để gắn nhãn là nước yến vẫn là một khoảng hở. Không chỉ nhãn hàng nước yến, nhãn hàng trà bí đao cũng đang ở trong tình trạng tương tự, mặc dù gắn nhãn là trà bí đao nhưng chỉ toàn hương liệu và một hỗn hợp hoá chất....