Lo hàng đi Mỹ bị "siết"

20/03/2018 09:40

• Hàng tấn hàu tươi phải đổ cho cá ăn vì bị phân luồng đỏ khi xuất khẩu \ • Gần 17 triệu người mất việc, giảm thu nhập... vì COVID-19 \ • Xem xét yêu cầu điều tra mặt hàng hóa chất Sorbitol nhập bán phá giá tại Việt Nam \ • Tháng 2, Việt Nam xuất siêu 100 triệu USD \ • Điều tra chống bán phá giá đối với một số sản phẩm bột ngọt Trung Quốc và Indonesia \ • Doanh nghiệp Việt đề nghị điều tra bán phá giá bột ngọt từ Trung Quốc

Là thị trường xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam nên khi Mỹ đưa ra các rào cản thương mại với hàng hóa nhập khẩu nước này đã khiến không ít doanh nghiệp trong nước lo ngại.

Theo Tổng cục Thống kê, trong 2 tháng đầu năm 2018, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam với kim ngạch 6 tỉ USD, tăng 14% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ở chiều ngược lại, các doanh nghiệp (DN) Việt Nam đã nhập 1,4 tỉ USD hàng hóa các loại từ Mỹ. Như vậy, trong cán cân thương mại giữa 2 thị trường, Việt Nam tiếp tục xuất siêu với 4,6 tỉ USD.

Nhiều tin xấu cho thủy sản

Từ nhiều năm qua, Mỹ là thị trường xuất khẩu quan trọng hàng đầu nhưng gần đây, thị trường này lại liên tục đưa ra rào cản thương mại đối với các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.

Bộ Thương mại Mỹ (DOC) vừa ra quyết định cuối cùng của kỳ xem xét hành chính lần thứ 13 (POR 13) thuế chống bán phá giá cá tra phi lê đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam (giai đoạn từ ngày 1-8-2015 đến 31-7-2016). Theo đó, mức thuế được áp tăng cao nhất từ trước đến nay.

Cụ thể, 2 DN là Cadovimex II Seafoods và Hoang Long Seafoods bị áp thuế đến 7,74 USD/kg, 9 DN khác bị áp mức thuế riêng lẻ thấp nhất là 3,87 USD/kg.

Đại diện Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết với mức thuế này, các DN không thể xuất khẩu sang Mỹ vì phải lo đóng thêm thuế chống bán phá giá cho các lô hàng xuất khẩu trong giai đoạn nêu trên và tiền cọc thuế chống bán phá giá cho lô hàng mới với số tiền quá lớn. VASEP đang chờ DOC đăng công báo về quyết định trên để xem xét và có phản hồi chính thức.

Những năm gần đây, chỉ có vài DN xuất được cá tra sang Mỹ nhờ chịu mức thuế chống bán phá giá thấp (dưới 1 USD/kg) hoặc thuế suất 0%.

Những DN này gần đây còn gặp rào cản bởi chương trình thanh tra cá da trơn của Mỹ. Cơ quan Thanh tra An toàn thực phẩm Mỹ đã có thông báo sẽ thanh tra thực tế tại Việt Nam sau khi xem xét trên 2.000 trang hồ sơ do phía Việt Nam cung cấp. Về mặt hồ sơ, cơ quan này đánh giá hệ thống kiểm soát cá da trơn của Việt Nam tương đương Mỹ.

Năm 2017, xuất khẩu cá tra sang Mỹ giảm 11% so với năm 2016, còn 387 triệu USD - tụt xuống vị trí thứ 2, sau Trung Quốc.

Cá tra là mặt hàng tiếp theo của ngành thủy sản gặp khó với thị trường Mỹ. Trước đó, với mặt hàng tôm, DOC thông báo kết quả sơ bộ vụ kiện chống bán phá giá trong giai đoạn xem xét hành chính lần thứ 12 (từ ngày 1-2-2016 đến 31-1-2017) với mức thuế lên đến 25,39% cho DN bị bắt buộc (Công ty Fimex) và các công ty khác.

Trong 13 năm tham gia các kỳ xem xét hành chính của vụ kiện chống bán phá giá tôm tại Mỹ, chưa DN nào bị áp biên độ bán phá giá theo tỉ lệ phần trăm cao như vậy.

Dù kết quả sơ bộ chưa phải chính thức nhưng đã tác động không ít đến tâm lý các nhà nhập khẩu tại Mỹ và sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động xuất khẩu tôm vào Mỹ của DN trong nước.

Ông Trần Văn Lĩnh, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Thủy sản và Thương mại Thuận Phước (Đà Nẵng), cho rằng với mức thuế chống bán phá giá 25,39%, sẽ không DN nào dám xuất khẩu tôm sang Mỹ.

Bởi lẽ, lợi nhuận của DN trong ngành này hiện chỉ khoảng 2%-5%. Nhà nhập khẩu không thể ứng thêm 1/4 giá trị đơn hàng để dự trù nộp thuế chống bán phá giá hay không thể mua thấp của DN Việt khiến 2 bên không mua bán được.

Cá tra sẽ phải tiếp tục đối mặt rào cản ở thị trường Mỹ. Ảnh: NGỌC TRINH

Chủ động thích nghi với thay đổi

Với ngành thép, Mỹ vừa có quyết định áp thuế bổ sung đối với thép và nhôm nhập khẩu nước này với mức 25% đối với thép nhập khẩu nước ngoài và 10% đối với nhôm.

Thông tin này khiến không ít DN thép đang xuất khẩu vào Mỹ lo lắng sẽ bị ảnh hưởng, bởi đây là thị trường được đánh giá khá hấp dẫn. Trong khi đó, một số DN không tỏ ra lo lắng do sản lượng xuất khẩu qua Mỹ chiếm tỉ trọng thấp so với các nước khác.

Báo cáo mới nhất của Hiệp hội Thép Việt Nam cho thấy tính đến hết tháng 1-2018, xuất khẩu thép thành phẩm đạt hơn 446.000 tấn với kim ngạch 321 triệu USD, tăng 38% về lượng và tăng 63% về giá trị.

Trong đó, ASEAN vẫn là thị trường chính với lượng xuất khẩu hơn 300.000 tấn thép, chiếm hơn 67% tổng lượng thép thành phẩm xuất khẩu. Tiếp đến là các thị trường Mỹ, EU, Hàn Quốc, Đài Loan…

Đại diện Tập đoàn Hòa Phát cho biết DN này xuất khẩu sang Mỹ rất thấp, khoảng 50.000 tấn thép các loại trong tổng số hơn 550.000 tấn ở các thị trường, nên việc Mỹ áp thuế cao sẽ không ảnh hưởng nhiều. Dù vậy, tập đoàn vẫn phải tìm cách ứng phó tốt nhất khi Mỹ áp mức thuế cao.

Riêng ngành điều, các DN hiện xuất khẩu mặt hàng này sang 95 thị trường và Mỹ đang ở vị trí dẫn đầu. Trong năm 2017, thị trường Mỹ chiếm 31% thị phần xuất khẩu của hạt điều Việt Nam. Dù vậy, theo ông Nguyễn Đức Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam, ngành điều không bị ảnh hưởng bởi các chính sách bảo hộ của Mỹ vì nước này không sản xuất, chế biến điều. Tuy nhiên, để xuất khẩu ổn định sang thị trường Mỹ, DN phải thực hiện và cập nhật các quy định thị trường, đáp ứng các tiêu chuẩn mà nước này đưa ra.

Hai mặt hàng xuất khẩu chủ lực khác của Việt Nam là dệt may, da giày hiện cũng chưa gặp khó khăn nhiều với thị trường Mỹ. Bởi về nguyên tắc, các nước chỉ bảo hộ cho những mặt hàng trong nước sản xuất được, trong khi Mỹ không sản xuất hàng dệt may, da giày và thị trường này đang "đánh" mạnh vào thép, nhôm, máy giặt, tấm pin mặt trời…

Có điều, sau khi Mỹ rút khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), cơ hội tăng mạnh xuất khẩu sang Mỹ không còn nhiều.

Ông Diệp Thành Kiệt, Phó Chủ tịch Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam, nhìn nhận xuất khẩu giày dép vào Mỹ tăng trưởng nhờ sự dịch chuyển của các nơi sản xuất như Trung Quốc sang Việt Nam (do chi phí nhân công nước này tăng cao), sức tiêu thụ của thị trường Mỹ hồi phục…

Hiện tốc độ tăng trưởng xuất khẩu của mặt hàng giày dép vào Mỹ khoảng 12%-14%. Dù thị trường Mỹ đang tăng trưởng ổn định nhưng nguyên tắc trong kinh doanh là không quá lệ thuộc vào một thị trường và DN phải luôn chủ động để ứng phó.

Ông TRẦN VĂN LĨNH, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Thủy sản và Thương mại Thuận Phước:

Không bỏ nhưng tránh phụ thuộc

Hiện doanh số xuất khẩu tôm đi Mỹ của công ty chiếm từ 20%-25% thị phần. Nếu DOC đính chính lại thuế suất còn 1,19% như Việt Nam tính toán (thay vì mức áp thuế chống bán phá giá 25,39%) thì tôm Việt Nam vẫn còn khả năng cạnh tranh.

Lúc này, giải pháp của chúng tôi là đa dạng hóa thị trường. Mỹ là thị trường quan trọng, cần những giải pháp ứng phó mang tính vĩ mô, với DN thì tránh phụ thuộc nhưng không thể bỏ thị trường Mỹ.

Chẳng hạn, năm 2014, xuất khẩu tôm sang Mỹ từng đạt kim ngạch trên 1 tỉ USD nhưng năm 2017 chỉ còn 659 triệu USD, xuống vị trí thứ 4 trong các thị trường nhập khẩu tôm của Việt Nam.

Ông ĐỖ DUY THÁI, Chủ tịch HĐQT Công ty Thép Việt:

Không quá lo!

Hiện xuất khẩu thép chiếm khoảng 10% sản lượng sản xuất nên việc Mỹ áp thuế nhập khẩu cao chắc chắn có ảnh hưởng. Nhưng nếu phía Việt Nam đàm phán song phương với số lượng khung (đàm phán lượng thép xuất khẩu nhất định sang thị trường này - PV) với Mỹ thì có thể thành công mà không bị áp thuế cao. Hơn nữa, lượng thép xuất sang Mỹ hầu hết là thép xây dựng dân dụng, liên quan an ninh quốc phòng nên hy vọng không bị làm khó.

Riêng Công ty Thép Việt, năm 2017 xuất khẩu khoảng 20% trong tổng sản lượng trên 1,5 triệu tấn và kế hoạch năm 2018 nâng lên 30%. Tăng quy mô xuất khẩu trong bối cảnh thị trường Mỹ gặp khó nhưng chúng tôi cũng không quá lo lắng bởi công ty đang xuất khẩu khá mạnh sang Canada, thậm chí nhiều khi sản xuất không kịp. Thép Việt đang đầu tư nhà máy luyện cán thép công suất 500.000 tấn phục vụ cho xuất khẩu, nâng tổng công suất lên 2 triệu tấn/năm.

Ông NGUYỄN ĐÌNH TÙNG, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Xuất nhập khẩu Vina T&T (TP HCM):

Cần tìm hiểu mùa vụ nơi mua hàng

Thị phần xuất khẩu trái cây của Việt Nam vào Mỹ còn nhỏ nên không gặp các rào cản như với thủy sản. Tuy nhiên, người dân bang Florida - Mỹ đã trồng được những loại quả như thanh long, chôm chôm, nhãn… và ở các thời điểm rộ mùa (từ tháng 7 đến tháng 10 hằng năm), cơ quan quản lý ở đây sẽ tăng tần suất kiểm tra hàng nhập khẩu để bảo hộ sản xuất trong nước. Với rào cản thương mại này, dù hàng có đạt qua các đợt kiểm tra, chi phí vẫn bị đội lên khiến DN Việt hạn chế xuất khẩu. Do đó, để xuất khẩu không bị ảnh hưởng, DN cần tìm hiểu mùa vụ, quy định tại Mỹ nhằm hạn chế rủi ro.

Ông PHẠM HẢI LONG, Tổng Giám đốc Công ty Thực phẩm Agrex Sài Gòn:

Hàng chế biến sẽ gặp ít rào cản

Với ngành thủy sản, các DN xuất khẩu nguyên liệu thủy sản như tôm, cá tra sẽ gặp khó khăn từ các rào cản thương mại vào Mỹ. Song, hàng thủy sản chế biến như há cảo lại được tạo điều kiện thuận lợi khi xuất khẩu. Xuất hàng thủy sản chế biến sẽ tạo thêm giá trị gia tăng cho sản phẩm…

Tuy nhiên, không phải DN nào cũng dễ dàng chuyển hướng từ xuất nguyên liệu thô sang sản phẩm chế biến vì phải đáp ứng các yêu cầu khắt khe về chất lượng, tiêu chuẩn theo quy định từng thị trường. Hiện Agrex Sài Gòn xuất khẩu sang Mỹ chiếm tỉ lệ khoảng 10% và thỉnh thoảng sản phẩm chế biến có bị tăng tần suất kiểm tra khi xuất khẩu nhưng không quá lo ngại.

NGỌC ÁNH - THÁI PHƯƠNG - SƠN NHUNG

Theo Người lao động

------------------

Xem thêm:

Áp thuế cao nhất trong lịch sử, cá tra Việt hết đường vào Mỹ.

Bộ Thương mại Mỹ vừa ra quyết định cuối cùng xem xét về thuế chống bán phá giá cá tra phi lê đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam với mức thuế tăng cao nhất từ trước đến nay.

ap-thue-cao-nhat-trong-lich-su-ca-tra-viet-het-duong-vao-my

Mỹ áp thuế cao nhất trong lịch sử đối với cá tra Việt Nam

Theo quyết định cuối cùng này của Mỹ, có 9 doanh nghiệp nằm trong nhóm được hưởng mức thuế riêng biệt phải chịu thuế chống bán phá giá vào Mỹ với mức dao động từ 3,87 USD/kg.

Những doanh nghiệp này gồm Godaco, Caseamex, Cuu Long Fish, Dai Thanh Seafoods, Green Farms, Hung Vuong Group, NTSF Seafoods, Southern Fishery, Vinh Quang Fisheries.

Theo các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra thuộc nhóm này, mức thuế quyết định cuối cùng của Mỹ cao gấp 1,6 lần so với mức thuế mà Mỹ đưa ra trong quyết định sơ bộ POR13 hồi tháng 9-2017, cao gấp 4,9 lần so với mức thuế suất riêng lẻ trong kỳ xem xét hành chính lần thứ 12 (POR12) trước đó.

Chưa dừng lại ở đó, mức thuế chống bán phá giá còn được Mỹ áp cao ngất ngưỡng đối với hai doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam là Cadovimex II Seafoods và Hoang Long Seafoods lên tới 7,74 USD/kg.

Đây là mức thuế cao nhất từ trước đến giờ, chưa từng xảy ra trong việc Mỹ áp thuế chống bán phá giá cho Việt Nam.

Mức thuế 7,74 USD/kg cao 3,2 lần so với mức thuế mà Mỹ đưa ra trong quyết định sơ bộ POR13 trước đó, cao gấp 9,7 lần so với mức thuế kỳ POR12 trước đó mà cá tra Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ phải chịu.

Với mức thuế này thì coi như cá tra Việt Nam hết đường xuất khẩu sang Mỹ vì hiện tại giá xuất khẩu cá tra sang thị trường này đã là 4-5 USD/kg.

Ông Nguyễn Văn Đạo, Tổng giám đốc Godaco, cho rằng với mức thuế cao này thì coi như cá tra Việt Nam hết đường xuất khẩu sang Mỹ.

Mức thuế gần 4 USD/kg là bằng giá xuất khẩu cá tra sang Mỹ, mức thuế gần 8 USD/kg cao gấp đôi giá xuất khẩu thì DN xuất khẩu ôm lỗ. Hiện tại công ty ông đã khai thác sang các thị trường khác như châu Âu, Trung Quốc…

Đại diện phía hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep), ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký cho biết trải qua 13 kỳ xem xét hành chính trong vụ kiện CBPG thì đây là lần đầu tiên DOC đã có những điều chỉnh hoàn toàn thiếu cơ sở pháp lý và bỏ qua các quy định thông thường từ trước đến nay khi đưa ra quyết định sơ bộ vừa qua.

Hiệp hội nhận thấy kết quả sơ bộ đợt xem xét hành chính lần thứ 13 thể hiện sự không công bằng, trái với các quy định về luật chống bán phá giá thông thường đồng thời mang tính áp đặt và vô lý đối với các doanh nghiệp đang xuất khẩu sản phẩm cá tra phi lê đông lạnh vào thị trường Mỹ.

DOC đã dùng mức thuế tính theo AFAs để tính mức thuế trung bình cho các công ty được hưởng thuế suất riêng rẽ khác trong khi các công ty này đã cung cấp đầy đủ hồ sơ dữ liệu theo đúng thời hạn và yêu cầu của DOC.

Đây là một việc chưa có tiền lệ, thể hiện sự áp đặt chủ quan thiếu cơ sở của DOC trong quá trình xem xét.

Hiệp hội VASEP thay mặt cho các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cá tra Việt Nam phản đối quyết định thiếu công bằng của DOC trong quyết định của kỳ xem xét hành chính lần thứ 13 vừa được công bố.

"Mỹ là một đối tác chiến lược của Việt Nam, quan hệ hai nước đã có những bước tiến đáng ghi nhận trong thời gian qua nhằm thúc đẩy tự do thương mại của hai quốc gia. Chúng tôi cho rằng quyết định này của DOC đi ngược lại tiến trình tự do thương mại đồng thời ảnh hưởng tới quan hệ thương mại song phương Mỹ - Việt Nam", ông Trương Đình Hòe nói.

Trước đó, ngày 8-1-2018, Việt Nam đã chính thức gửi yêu cầu tới Mỹ để đề nghị tham vấn trong khuôn khổ Cơ chế giải quyết tranh chấp WTO liên quan tới biện pháp chống bán phá giá mà Mỹ áp dụng đối với cá tra, basa nhập khẩu từ Việt Nam. Việc tham vấn là bước đầu tiên, bắt buộc trong quy trình, thủ tục giải quyết tranh chấp theo quy định của WTO.

Thành Nguyễn (TH)

Theo TieuDung24