Lạm dụng thuốc có chứa corrticoid, rước phải hậu quả khôn lường

Khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai cảnh báo tình trạng lạm dụng corticoid có xu hướng tăng lên gây nhiều hệ luỵ về sức khỏe cho người bệnh.

Lạm dụng corticoid đến suy kiệt sức khỏe

Trường hợp điển hình Là bà D.T.K. (61 tuổi, ở Bắc Ninh) có tiền sử đái tháo đường type II, duy trì tiêm insulin hàng ngày, đau khớp gối phải. Bệnh nhân nhiều lần tiêm khớp không rõ loại thuốc. Ngoài ra, bà K. còn sử dụng thuốc nam để điều trị căn bệnh này theo kinh nghiệm truyền miệng.

Gần đây, bệnh nhân mệt mỏi nhiều, ăn uống giảm, sút 7 kg trong một tháng nên đến khám tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội). Qua thăm khám và xét nghiệm, bác sĩ phát hiện bệnh nhân có biểu hiện teo cơ tứ chi, béo bụng, rạn da vùng bụng, dễ xuất huyết và suy tuyến vỏ thượng thận. Nguyên nhân là lạm dụng các thuốc chứa corticoid để điều trị bệnh lý khớp trong thời gian dài.

lam-dung-thuoc-co-chua-corrticoid-ruoc-phai-hau-qua-khon-luong

 Bệnh nhân bị teo cơ tứ chi, béo bụng, rạn da vùng bụng, da mỏng, dễ xuất huyết vì lạm dụng corticoid để trị đái tháo đường. (Ảnh: BVCC)

Sau 20 ngày điều trị, sức khỏe bệnh nhân ổn định và có thể xuất viện. Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn cần phải theo dõi và thăm khám định kỳ do những tác dụng phụ của corticoid.

Trường hợp thứ 2 cũng bị suy tuyến vỏ thượng thận do lạm dụng corticoid là bà N.T.H. (72 tuổi, ở Hải Dương). Bà H. vào viện ngày 22/10 với biểu hiện mệt mỏi nhiều, yếu nửa người trái. Theo bác sĩ, bệnh nhân có tiền sử bị đái tháo đường, tăng huyết áp 10 năm, suy thận 2 năm. Vài năm gần đây, người phụ nữ này có thêm biểu hiện đau khớp gối 2 bên và cột sống.

Bệnh nhân tự mua thuốc thấp khớp gia truyền dạng viên hoàn uống hàng ngày. Cách đây một năm, bà H. cũng được chẩn đoán suy tuyến thượng thận do lạm dụng corticoid, điều trị Hydrocortisone 15 mg/ngày.

Corticoid không phải là “thần dược

ThS. BS. Phạm Thị Lưu - Khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai - cho biết: 2 bệnh nhân trên là 2 trường hợp điển hình trong rất nhiều trường hợp bị suy tuyến thượng thận do lạm dụng corticoid điều trị tại Khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai.

lam-dung-thuoc-co-chua-corrticoid-ruoc-phai-hau-qua-khon-luong
Nhóm thuốc corticoid là nhóm thuốc chống viêm, giảm đau mạnh, chống dị ứng, ức chế miễn dịch; được áp dụng trong điều trị của nhiều chuyên khoa khác nhau: khớp, dị ứng, thận, hô hấp,…
 
Mặc dù có nhiều lợi ích nhưng nhóm thuốc corticoid có thể gây ra rất nhiều tác dụng phụ bất lợi như: Đái tháo đường, tăng huyết áp, loãng xương, thay đổi kiểu hình cushing, suy tuyến vỏ thượng thận.

Thực tế, nhiều người bệnh tự mua thuốc theo đơn cũ không đi khám lại hoặc tự ý ra các hiệu thuốc mua thuốc về dùng theo kinh nghiệm truyền miệng, thấy hiệu quả giảm đau, chống viêm tức thì ngay sau khi sử dụng thì cho rằng đó là “thần dược” nên đã dùng thường xuyên.

Bên cạnh đó, bệnh nhân còn tìm đến các loại thuốc đông y, thuốc nam vì nghĩ nó “lành hơn” thuốc tây mặc dù không biết nguồn gốc xuất xứ, đặc biệt là các bệnh nhân mắc các bệnh lý mạn tính: đau khớp, gút, viêm mũi xoang, dị ứng,…

Tuy nhiên, các loại thuốc này rất khó xác định được thành phần cũng như liều lượng corticoid trong đó, chỉ đến khi các tác dụng phụ của việc lạm dụng corticoid nặng nề mới đến gặp các bác sĩ và phát hiện ra tác hại của nó.

BS. Lưu cho hay: Việc sử dụng thuốc corticoid như con dao hai lưỡi. Vì vậy, để phát huy hiệu quả điều trị và hạn chế các tác dụng bất lợi của nhóm thuốc này người bệnh phải tuân thủ liệu trình điều trị và chỉ dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị, đặc biệt các loại thuốc nam, thuốc bắc trôi nổi trên thị trường, không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Theo VietQ